Нун ҹофој ән дәс.‎

Продолжаем публикации рассказов на языке джуури в рамках программы ‎‎«сохранения и изучения языка джуури» фонда «СТМЭГИ».‎
                                                                     ‎ Нун ҹофој ән дәс.‎
‎ Ә у ҝироштә вәхтһо һәчи рәвајәт мисохдүт ки, ә јә дурә диһ јә ‎косибә күлфәт зивистәнбу. Кәләтәј хунә әз у сәћәри ә кор мирафт, ‎шәћәнҝум ә хунә моҝошт. Рӱзбәрӱз кор офтә чәтин бисто вә и косибә ‎мәрд ә күлфәт хүштәрәво ћололбу сохтәни, рафтәни ә јә шәһәриҝә ‎әри кор ҝәштә. Ә ⱨәдәти ҝиро әри ҝор офтә һәммә әвәл ә базар сәр ‎кәширә. И косибиш ә базар оморәни, әз сәбәћ тә шәв ҝәштәни, кор ‎нәс офтә. Пишој әз базар вадарафтә шинирәни, киниҝә јүрә ә нумәво ‎һорәј зә. Домундәни ә хүштә; ә и гәрибә шәһәр ки бијо шиноху јүрә? ‎Сәрә тик ҝүрдәни, дирәни јә јәрәшүглүјә мәрд- имбу әз салһојү- ‎појисти ә пишојү әдәј пүрсирә: — тү мәрә нә шинохти? Косиб ҹовоб ‎до муҝу - нәⱨ. ‎
‎ — Тү кук филонкәс, ә филон диһ зивистәнбири, мә ә түрәвоә ә ‎‎ⱨәјили ә јә мәћәлә зивистәјм, ә јәки вози сохтәјм. Мә филонкәсүм. ‎
‎ Косиб ҹовоб до - имоһој шинохтум.‎
‎ И ћовур ⱨәјили һичиш нә пүрсирә муҝу:‎
‎ — Чүни појистәј ә инҹо, кәш ә мәрәво.‎
Косибә әз дулү шори ҝирошт; јәгин имоһој мәрә кор имбу муҝу.‎
‎ ћовур ⱨәјили косибә бәрдәни ә хунәј хүштә, сәр-тәнүрә тәмиз ‎сохтәни, јә хубә стол гиноглуги вокудәни вә һорој зәрәни тонушһо - ‎билишһој хүштәрә. ‎
Ә гәд мәҹлис ихтилот сохтәни чүтәрз иһо ә ⱨәјили ә јәки кәлә бирәтҝә ‎вә имбуруз амбар шори ки ћовур ⱨәјили хүштәрә винири. Әји ‎минволәво јә ћофтә косибә ә хунәј хүштә доштәни. Һәр рӱз ә јә ҹиҝә ‎бәрдәни косибә, ҝәрдундәни, гиноглуги дорәни вә һәмишә шори ‎сохтәни ки, ә ћовур ⱨәјили хүштә әдәј хуби сохтә. Вәⱨдә оморәни ‎расирәни, косиб әри ћүрмәтһој ћовур ⱨәјили амбар разиҝәри ‎сохтәни, лово хостәни вә ћәзүр бирәни әри рафтә.‎
ћовур ⱨәјили әз хүштә рази пүрсирәни:‎
‎ — Һәри, хош омо түрә, мә дијә чү митанүм сохтә әри тү?‎
‎ — Һәр чү митани сохтә әз јә корлә бәгдә, у әз дәс тү ниворов.‎
‎ — У чүни ки әз дәс мә нәворов?‎
‎ — Әји чәнд рӱз чү хурдәм, бәрдәм һәммә ән тү бу. Имбуруз уһо ‎вараст, сәбәћ дијә ниимбу. Әри һәр рӱз нун бирәји бијо мәрә кор бу. ‎Әји чәнд рӱз һич нә пүрсири ки мә ә и шәһәр әри чү оморәм. Әз ‎дәстү нә воромо ки әримә јә кор дуз сохи, нун мәрә ә ҹофој ‎дәсмәрәво гозонҹ сохум.‎
‎ И ихтилот әз пүрүшһој Тиро ә иму һәчи омори расири. Косибә әз ‎мүћнәти, әз тәнҝи - дүләсти вәдәшәндә әз мисвоһој Тиро јәкини. ‎Мисвоһој Тирорә әри ә ҹиҝә овурдә Худо ә пишој һәр кәс овондлүјә ‎корһо раст бијоро.‎

PS:       Ә гувоти ән и ихтилот әз ҝирошдә рӱзһој гәд ҹуһурһо јә кәм ҝоф ‎сохим:‎
‎ — Һәр рӱз әз сәћәри(тәфәⱨәт нәбу һәминон вә јо зимусту) базар ән ‎Ҹуһурһо- Краснаја Слобода ә одомирәво пӱр бирәнбу. Һәминон әз гирог ‎кәнтһо ингәдә чи оморәнбу ки, чи фурухтәҝорһо молһорә ә дү-сә ҹәрҝә ‎мидәчирүт. Ә базар һәм чифурухтәҝорһо, чивосторәҝорһо, ‎корҝәштәҝорһо вә әри вәхт ҝировундә оморәҝорһош амбар бирәнбу. Әри ‎чи восторә мијомоһо имконлүјә одомиһо чү мисохдүт: әз һәрчү пишо ‎базарә јә бо сәјр мисохдүт, әҹә чү һисти - чү нисти миданүсдүт вә ә и ⱨәрә ‎әри кор ҝәштә оморә косибһорә ә диггәт мәҝүрдүт. Ә тәһминирәво ‎базарирә сохтә варастә бәгдә рәћ хүштәрә әз бинәј јәки вә јо дүдүшү ‎мидәшәндүт, импојүсдүт ћол - әћвол импүрсүрүт вә ә хоһиширәво ‎миҝуфтурүт: — бијо мићилло сохит, мә әдәм тәⱨәди сохтә, зәћмәт ‎нәбуҝә, митанитҝә и зәнбилләһојмәрә ә хунәјму расунит, Худо кумәк ә ‎ишму. Зәнбилһорә мидорүт вә һәлүстү ә киф үшү пул мидәшәндүт вә ә рӱј ‎үшү нәдәниширә зу мичарүсдүт мирафдүт. Һәлә әз и совоји уһорә ә јә ‎бәһонәрәво ә гопу һорәј мизәрүт, миҝуфтурүт; — мәрә вәхт јә имкон ‎нисти, бијо и савзәләһој мәћәләрә вәчиним вә јо хорирә бил зәним, ‎һүзүмһорә ә хәрә дәчиним вә саирә.Шәћәнҝум һәг үшүрә мидорүт, ә хунә ә ‎рәћ мидокундүт. Ә әзини рәћһорәво ә гәд ҹуһурһо ә дү јәки кумәк ‎бирәнбүрүт. Мисвој әну корһо у бу ки, һәр инсон ә ҹофој дәс хүштәрәво јә ‎тикә нун хунәј хүштәрә танү гозонҹ сохтә. И мисвоһорә ә ҹиҝә овурдә ‎әриму әз тараф Худо норә омори. ‎
   ‎ Имбурӱзинә вәхтиш имконлүјә гәдүрданә кукһој хәлг иму, чәндгәдә ә дәс ‎үшү имкон дәри, әдәт әри ⱨәјилһој ҹәⱨмәт ҹиҝә корһо вокундә вә уһорә ә ‎корәво тәⱨмин сохтә. Худо имконһошүрә зијод сохо.‎
‎ ‎
‎ Нун ҹофој дәс һәмишә ширин бирә. Худо јә тикә нунә әри һәммә ә ‎‎ⱨәсонтирәво расуно. Худо ⱨиломә саламат сохо. Саламат бошит!‎

‎ Геник Исаков
‎ Москва. 2020.‎