Ихтилот Инсон вә шәⱨәту
( Әри чү һәчи ҝуфтирәнүт: ә инҹиҝә әнҝүшт шәⱨәту дәри. )Һәчи рәвајәт сохтәнүт ки јә рәнҹбәр – Инсон һәр рӱз ә кор рафтә, ә тәһминирово кор хүштәрә ә ҹиҝә овурдә вә ә саламатирово әки күлфәт хүштә вәҝоштәни. Хәјли вәхт шәⱨәту әји кор фикир дорәни вә ә дүлү офтәрәни ки јүш Инсонә хуно сәр ҝүрү зивистә. Ә вәхт рәћәти сохтәји Инсон шәⱨәту гијофәј (чирјот) хүштәрә дәҝиш сохтәни вә оморәни әки Инсон:
- Рӱз ә хәјр бу.
- Әгибәт тү ә хәјр бу.
Шәⱨәту ихтилот сохтәни ки тә имоһој хәрәбә корһо сохти, һәммә әдәј әјү ләⱨнәт хундә; дијә нәс војистә јүрә һәчи зивү. Војистәни јүрә ә Инсонәво ћәрмәћи, ћовури соху вә инсонә хуно зивү. Инсон рази нәс бирә. Ҝуфтирәни- инсон әз хуби, шәⱨәту әз хәрәби хүштә пәсәво ни импоју. Шәⱨәту ширинә зувунә ә кор вәнҝәстәни вә Инсонә әз сәр вәдәшәндәни. Инсон шәⱨәтурә ә диһ хүштә овурдәни, хунә-ҹиҝә дуз сохтәни, ә хүштәрово ә кор бәрдәни овурдәни, ә кучә дәрә ә јәки рафтәнүт. Хәјли вәхт һәчи ә шолумирово зивистәнүт.
Рузһо ҝирошдәни, ә и диһ ⱨәриси бирә. Инсонә ә ⱨәриси һорој зәрәнүт. Һәчи ки Инсон шәⱨәтурә һич вәхт тәћно ниһишт, вәҝүрд бәрд ә хүштәрәво ә ⱨәриси. Ә јә гироглә нүштәнүт вә томошә сохтәнүт возиһој ⱨәрисирә. Ә тујхонә јә дәстә ҹоһил ә гушово, јә дәстәјҝә ә пишиково(назу) әдәт вози сохтә, ҝуфтирә хәндүстә. Шолуми ⱨәрисирә гәдәрү нисти. Инсон әдәј шори сохтә, шәⱨәту ә дүлү пәхили офторәни ки, и чү бәхтәвәрини инсонһо әдәј зивистә. Әји түтәм Инсонә әз хунә һорој зәрәнүт ки, зу ә хунә бијо. Инсон әз гул шәⱨәту ҝүрдә ҝуфтирәни; вәхи рафтим ә хунә. Шәⱨәту минәт синәт сохтәни ки јә кәмиҝәш нүшү вә јү мијов ә хунә. Инсон зу рафтәни ә хунә. Шәⱨәтуш мундәни тәћно. Әји ⱨәрә гуш нүшдәбу ә дүш јә ҹоһил. Шәⱨәтурә гили-гилијү ҝүрдәни, зу гијофәј хүштәрә дәҝиш сохтәни, бирәни сејрсүз. Оморәни әз зир дүм гуш јә әнҝүшт зәрәни. Гуш һүркмүш бирә гәнәт зәрәни нүштәни ә мәҝәл ән у дәстәјҝә. Пишик гушә дирәминут ҝүрдәни вә бугмиш сохтәни. Дәстәј гушбазһо ирә дирә пишикә күштәнүт. Ҹоһилһо һәммә сәрхуш, офтәрәнүт ә сәр јәки: ишму пишик имурә күшдит, пишик ишму гуш имурә күшт вә инҹиҝә офторәни гиллигон. Шәⱨәту воҝоштәни ә ҹиҝәј хүштә, гијофәрә дәҝиш сохтәни вә сокит нүштәни дәниширәни әји ҹәнҝ. Ә Инсон хәбәр расирәни ки ⱨәриси ә гиллигон чарусти, зу воҝоштәни ә тујхонә. Дирәни шори ә шивән чарусти, шәⱨәтуш нүшти ә ҹиҝәј хүштә әдәј томошә сохтә и хәләлуширә. Инсон пүрсирәни: и кор әнтүними? Шәⱨәту онд омон сохтәни ки, мә һичиш нә сохтәм, һәчилә әз гуш јә әнҝүштлә зәрүм. Ҹәнҝә үшү сәр ҝүрдүт. Инсон әри сохтә кор хүштә пәшму бирәни, “ләⱨнәт әтү шәⱨәтү” ҝуфтирәни вә әји дустирово варастәни.
Әз умоһојәво, әҝәр ә јә шолумијә ҹиҝә әз һичиш нисти ҹәвги офторәниҝә, ҝуфтирәнүт: “ ә инҹиҝә әнҝүшт шәⱨәту дәри, ләⱨнәт ә шәⱨәту”
Ҝәштә вә ә ⱨәрә овурдоҝор: Геник Исаков
Москва. 2019
